İstanbul 2010 Avrupa kültür Başkenti Programı kapsamında Hrant Dink Vakfı ve HAYCAR işbirliği ile 19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında İstanbul’un modernleşmesinde mimari eserleri ile öncü rol üstlenen Ermeni mimarların katkılarını gösteren bir dokümanter sergi düzenlendi.
Sergiyle eşzamanlı olarak, dönemin mimarisi ve mimarlar hakkındaki makaleler ile sergide yer alan binaların fotoğraflarını içeren, Türkçe-İngilizce ve Ermenice-İngilizce dillerinden iki ayrı kitap olarak yayımlanan Batılılaşan İstanbul’un Ermeni Mimarları isimli kitapta; Edhem Eldem, Afife Batur, Ahmet Ersoy, Alyson Wharton, Elmon Hançer ve Lora Baytar tarafından yazılmış altı makale yer alıyor. Editörlüğünü serginin küratörü Hasan Kuruyazıcı’nın, tasarımını Erkal Yavi’nin yaptığı kitap, Hrant Dink Vakfı ve kitapçılardan satın alınabiliyor.
Küratörlüğünü mimar Hasan Kuruyazıcı’nın yaptığı sergi, İstanbul’un şekillenmesinde rol oynayan ve bugün adı unutulmuş Ermeni mimarların kente katkılarını ortaya koymayı amaçlıyor. Sergi için Kurtuluş, Pangaltı, Taksim, Cihangir, Tarlabaşı, Tünel, Galata, Eminönü ve Mahmutpaşa’da sokak sokak gezerek taramalar yapan Kuruyazıcı, İstanbul’un mimari çehresinin Batılı anlamda değişmesinde rol oynayan Ermeni mimarların eserlerini bir arada görmemizi sağlıyor.
Benzer bir çalışmayı İstanbullu Rum mimarlar için de yürüten Hasan Kuruyazıcı, uzun yıllar süren araştırmasının başlangıcını şöyle özetliyor: İstanbul’da, 19. yüzyıldan kalma büyük bir bina stoğu var. Çoğunu yakıp yıktığımız halde ayakta kalmayı başarabilmiş binalar bunlar. “Bu kadar çok binayı kim yaptı?” sorusu kafamı meşgul etmeye başlayınca, böyle bir araştırma yapmaya karar verdim.
Tasarımını Erkal Yavi’nin yaptığı sergi, İstanbullulara yaşadıkları şehrin tarihiyle ilgili bilgi sunarak; mimarlar, sanat tarihçileri, mimarlık öğrencileri, arkeologlar ve sosyal bilimler alanında çalışanlar için bir kaynak oluşturmayı amaçlıyor.